نگاهی به نکاتی که برای یک فرد مبتدی مهمه
اینکه شما مبتدی هستید اشکالی نداره. شاید سال ها پیش چند دوره گذروندید و حالا تصمیم گرفتید که به لذت ساختن موسیقی برای سرگرم شدن و آرامش برگردید. این عالیه! شما احتمالاً مبتدی هستید و باید به این افتخار کنید. (ببخشید، ولی اینکه بتونید آهنگ The Kingsmen’s Louie Louie یا Harold Faltermeyer’s Axel ]تم پلیس بورلی هیلز] شما رو به یک نوازنده ماهر تبدیل نمی کنه و اگر ساعت ها فقط اونها رو بنوازید، ممکنه از بازار موسیقی محلیتون بیرون انداخته بشید).
شاید شما هرگز دوره موسیقی رو نگذرونده باشید یا حتی کیبوردی رو لمس نکردیده باشید، مگه اینکه از کیبورد کامپیوترتون برای ارسال چند ایمیل و ارسال تصاویر گربه تون استفاده کرده باشید (مجددا چه خنک و لوس، مترجم). حالا می خواید برای سرگرمی یا شرکت کردن در گروه کلیسا یا مدرسه، شروع به نواختن کیبورد کنید. این فوق العاده س! موسیقی نواختن یک راه عالی برای بیرون ریختن کمی انرژی، ابراز وجود و تجربه لذت خلق هنریه.
شاید شما یک پیانوی آکوستیک نسبتاً قدیمی و بیت آپ خریدید (یا به ارث بردید) و فقط مدتی درس های موسیقی رو خوندید. شما تمرینهاتون رو خوب انجام میدید، ولی صدای پیانوتون خوب نیست، تنظیم نیست، یا فضای زیادی رو تو خونتون اشغال می‌کنه، بنابراین به فکر تغییر ساز و استفاده از کیبوردهای الکترونیکی میفتید.
شرایط مبتدی بودنتون هرچی که هست، در اینجا لیست کوچکی از مواردی که هنگام انتخاب صفحه کلید الکترونیکی باید در نظر بگیرید اومده:
✓ فیچرهای پیانو: اولین دوراهی در مسیری که باید در زمان انتخاب کیبورد در نظر بگیرید اینه که آیا می خواید در درجه اول صدای پیانو آکوستیک و سبک های موسیقی رو بنوازید یا نه. اگه میخواید این کار رو بکنید، باید مطمئن بشید که سازی که در نظر دارید این صدا رو تولید می کنه. اکثر کیبوردهای امروزی این کار رو انجام میدن و شگفت انگیز اینه که حتی ارگ ها و سینتی سایزرهای قابل برنامه ریزی هم می تونن این کار رو بکنن. فیچرهای اصلی پیانو که در این شرایط به اون نیاز دارید شامل موارد زیره:
- مکانیزم کلید وزن دار: فقط یک کلید وزن دار به شما اجازه میده که احساس واقعی نواختن پیانو تجربه رو کنید.
- حداقل 61 کلید (5 اکتاو): به یاد داشته باشید که یک پیانوی آکوستیک 88 کلید (کمی بیشتر از 7 اکتاو) داره. برای درس های مبتدی، شما فقط در رنج یک تا سه اکتاو می نوازید، اما در کمترین زمان، دامنه رو افزایش میدید.
- حداقل یک پدال به شما کمک می کنه نت ها رو حفظ کنید: اسم این فیچر در پیانو آکوستیک پدال دمپر هستش، اما ممکنه بسته به مدل شما به اون پدال ثابت یا فقط یک پدال لحظه ای گفته بشه.
✓ یک واریته از صداها: هر مبتدی صرف نظر از اینکه سلیقه یا هدف موسیقی پیانو محور داره یا نه، باید کیبوردی بخره که بیشتر از یک نوع صدا ارائه بده. اینکه بتونید اونچه که با تن های مختلف می نوازید بشنوید، جذابیت و تازگی تجربه نواختن و تمرین شما رو حفظ می کنه. شما باید کمی واریته داشته باشید.
✓ یک مترونوم یا ریتم درام: شما برای ارتقاء توانایی نواختنتون، به یک مترونوم ثابت نیاز دارید تا بهتون کمک کنه ریتم رو منسجم کنید. هنرجوها از مترونوم برای این کار استفاده می کنن. قبلا، این مترونوم یک جعبه چوبی و بسته بود که یک دسته فلزی داشت که به جلو و عقب می چرخید و در حالیکه حرکت میکرد ضربه می زد، اما مترونوم ها سال ها پیش الکترونیکی شدند. این فیچر در کیبورد شما ممکنه صدای یک کلیک یا بوق ثابت باشه که می تونید سرعتش رو تنظیم کنید. همچنین می تونید از ریتم های درام داخلی استفاده کنید تا نه تنها زمانتون رو ثابت نگه دارید، بلکه تمرین و عملکردتون رو روان تر و سرگرم کننده تر کنید. این فیچرها رو می تونید جداگانه بخرید، اما تهیه کیبوردی که از قبل اونها رو داشته باشه خیلی ساده تره.
✓ وسایل کمکی دیگه برای مطالعه یا یادگیری: اگه قصد مطالعه یا آموزش دیدن دارید یا می خواید در یادگیری نواختن کمکی داشته باشید، باید یک رکوردر ساده آنبرد داشته باشید که به شما امکان میده نواختنتون رو ضبط کنید و بعد بهش گوش بدید. ارزیابی کاری که انجام می دید به عنوان یک ناظر خیلی ساده تر از زمانیه که در حال نواختن هستید.
✓ فیچرهای همنوازی: بعضی از کیبوردها می تونن اعضای گروه بیشتری رو برای همنوازی با شما فراهم کنن. می تونید به سادگی یک کمک اضافی برای نواختن پیانو یا صدای یک گروه کامل از نوازندگان اضافه کنید: درام، بیس، سایر قطعات آکورد، و قطعات فانتزی دیگه. استفاده از این فیچرها می تونید صدای بسیار کاملی را بدون تکنیک یا تلاش زیاد بنوازید. همنوازی زمان تمرین شما رو جذاب تر می کنه و به شما اجازه میده ساخته های خودتون رو در تنظیمات مختلف بشنوید و تجربه نواختن در کنار سایر نوازندگان رو به شما بده.
خوب نواختن با دیگران و به تنهایی
بعضی از فیچرها بر اساس موقعیت (هایی) که کیبوردتون رو می نوازید اهمیت بیشتری پیدا می کنن – فیچر‌هایی که برای کار انفرادی مفید هستن ممکنه برای یکی از اعضای گروه اهمیت زیادی نداشته باشن. این بخش شامل نکات و مشاهداتیه که به شما کمک می کنن تا بهترین انتخاب رو بر اساس نیازهاتون داشته باشید.
یک استند یا پایه نت آنبرد می تونه در بسیاری از موقعیت های اجرا مفید باشه، چون اکثر اجراها به خوندن نت نیاز دارن. نواختن موسیقی کلاسیک به طور خاص اغلب شامل خوندن نت های در حجم زیاده، بنابراین باید در نظر داشته باشید که آیا پایه ارائه شده برای اندازه و حجم نت های نوشته شده که شما استفاده می کنید مناسبه یا نه. نوازندگان آینده نگر از کامپیوترهای تبلت به‌عنوان نت خوان استفاده می کنن، و این بهتر از کاغذهای بزرگیه که در پایه نت متوسط کیبورد قرار می گیرن.
نوازندگی سولو
دو مکتب اصلی اجرای کیبورد سولو وجود داره: پیانیست سولو و گروه تک نفره.
شما به عنوان یک نوازنده سولو، اصولا پیانو، پیانوی لایه بندی شده با ساز زهی یا یک صدای سینتی سایزر گرم و شاید کمی هم پیانو الکتریک می نوازید. بنابراین صداهایی که بهترین کیفیت رو دارن با تمام تفاوت های ظریف ممکن به خوبی کار می کنن. صدای شما بسیار در معرض شنیدن قرار می گیره، بنابراین، حتی جنبه های ظریفی مثل رزونانس دمپر و سمپل هایkey-off رو میشه شنید و از اونها لذت برد. داشتن برخی از ریتم های پشتیبان خوبه، چون به اجرای شما اضافه می کنن و در عین حال باعث میشن روش تک نوازی پیانو شما بدرخشه. شما تو فضاهای کوچیک یا به عنوان موسیقی پس زمینه زیاد نوازندگی می کنید، بنابراین بلندگوهای آنبرد معمولا می تونن موسیقی که می نوازید رو پخش و تنظیم رو خیلی آسون تر کنن. اگه خواننده و ترانه سرا هستید و در کلوپ هایی که سیستم های صوتی دارن نوازندگی می کنید، به چیزهای بیشتری از کیبورد، پایه و پدال (ها) تون و شاید هم یک ورودی میکروفون با ریورب اختصاصی برای صدایتان نیاز ندارید. تعدادی از پیانوهای استیج و کیبوردهای تنظیم کننده این ویژگی رو ارائه میدن.
گروه تک نفره چیزی بیشتر از یک هنرمند اجتماعی بودنه. در حقیقت، شما در حال نواختن طیف گسترده ای از نت ها، گفتگو، و احتمالا آواز خواندن هستید، و باید مثل یک گروه کامل در صحنه حاضر بشید. مطمئنا تنظیم کننده حرفه ای بهترین انتخاب کیبورد برای این کاره. می تونید این نوع نمایش رو با یک کیبورد استودیوی خانگی اجرا کنید، اما انجام این کار به زمان و تلاش بسیار بیشتری نیاز داره تا آهنگ های پشتیبان رو برای نوازندگی تمام آهنگ هایی که باید پوشش بدید، ایجاد کنید. فقط پرحاشیه ترین و پیشرفته ترین نوازندگان کیبورد احتمالا این مسیر رو طی می کنن. انتخاب کیبورد تنظیم کننده مناسب برای شما به کیفیت و تنوع صداها، الگوهای همنوازی، ورودی میکروفون، حس کیبورد و شاید فیچرهای هارمونی صوتی بستگی داره.
ووکالیست های همخوان
اگه در یک گروه دو نفره یا کوچیک با یک خواننده نوازندگی می کنید، داشتن یک فونکسیون ترنسپوز می تونه بسیار مفید باشه. یک خواننده برای اینکه در راحت ترین محدوده باقی بمونه، معمولا نیاز به تغییر کلید یک آهنگ داره. و از اونجایی که مردان و زنان دامنه های صوتی متفاوتی دارن، تقریباً اصلا آهنگ خاصی رو با کلید یکسان نمی خونن.
یادگیری روش نواختن یک آهنگ با بیش از یک کلید یک مهارت موسیقی پیشرفته تره، پس چرا فن آوری به شما کمک نکنه؟ یک فونکسیون ترنسپوز برای اینکه بتونید با کلید C روی کلید ها به نواختن ادامه بدید، تنظیم کیبورد رو تغییر میده، ولی نت هایی که نواخته میشن به میزانی که شما مشخص می کنید به بالا یا پایین منتقل میشن. بنابراین با انتخاب یک مقدار ترنسپوز، حالا می تونید با هر کلیدی که نیاز دارید و بدون تغییر در نواختنتون، نوازندگی کنید. فن آوری، متشکریم!
اگه این گزینه برای شما مهمه، کیبوردهایی که می خواید از بینشون انتخاب کنید رو بررسی کنید تا ببینید چقدر راحت می تونید به این فیچر دسترسی داشته باشید. آیا درست روی پنل جلوییه یا باید صفحات زیادی از منو رو مرور کنید؟ آیا برای برگشتن به تنظیم/ فونکسیون عادی می تونید به راحتی فوکنسیون رو خاموش کنید؟ آیا این فیچر رو نشون میده یا به شما میگه که در حال حاضر ترنسپوز شدید؟ پیانیست ها داستان هایی در مورد شروع یک آهنگ و بعد دیدن خشم یا خیره شدن یک خواننده تعریف می کنن، و متوجه میشن که تازه از آخرین آهنگ ترنسپوز شدن و اون رو فراموش کردن. اینکه مجبور به توقف بشی و مجددا شروع کنی، به دلیل اینکه “شما به عنوان نوازنده کیبورد مقصر این وضع هستید” می تونه خیلی شرم آور باشه.
مقداد علی بخشی هستم. موسیقی دان، برنامه نویس، متخصص هوش مصنوعی، علم داده، متخصص بلاکچین و توسعه دهنده ربات های هوشمند.
دانش آموخته مقطع ارشد و دکتری دانشکده فنی دانشگاه تهران هستم. با سابقه تدریس درس برنامه نویسی در دانشگاه (پردیس بین الملل کیش دانشگاه تهران)