سینتی سایزرها
اغلب اوقات، کیبوردهای الکترونیکی، سینتی سایزر (یا به اختصار synths) نامیده میشن. سینتی سایزر یک ساز الکترونیکیه که هدف اصلی اون تولید و شکل دادن به صدا و پارامترهای مربوط به اونه. بنابراین یک پیانوی دیجیتالی که تنظیمات سادهای برای تغییر صدا داره، سینتی سایزری سایزر نیست. یک سینتی سایزری سایزر فراتر از تقلید سازهای صوتی و کیبوردهای الکترومکانیکی عمل می کنه. این ساز برای افرادیه که از امکانات نوآورانه و خلاقانه صداهای جدید و تازه لذت می برن.
صدا رو میشه از فن آوریهای آنالوگ، دیجیتال، سمپل پلی بک یا مدلسازی شده تولید کرد و گاهی اوقات این فن آوریها در یک ساز مجزا ترکیب میشن. اولین سینتی سایزرهای آنالوگ ماژول های الکترونیکی مختلفی داشتن.
این روزا سینتی سایزرها در اشکال و اندازه های مختلفی تولید میشن. بعضی از اونها کلیدهای کمتری دارن و نسبتاً ارزان هستن، و اندازه کلیدهای بعضی دیگه کامله، اما فقط مونوفونیک هستن و تعداد کلید کمتری دارن (گاهی اوقات فقط 25 یا 37 کلید). بعضی دیگه پلی فونی (polyphony) بیشتر و رنج های 49 و 61 کلیدی رو ارائه میدن و بعضی از سینتی سایزرها حتی کلیدهای وزن دار 88 عددی دارن.
در اواخر دهه 1960 و اوایل دهه 1970، از سینتی سایزر Moog در موسیقی راک، پاپ و سایر انواع موسیقی استفاده شد. شکل 2-9 سیستم مدولار Moog رو نشان میده که “کیت امرسون” برای تک نوازی کلاسیک در “مرد خوش شانس” امرسون، لیک و پالمر استفاده کرد. برندهای دیگه ای مثل ARP، Sequential Circuits، Oberheim، EML، EMS، و Korg به سرعت از اون پیروی کردن. این سازها همگی مثال هایی از الکترونیک آنالوگن که در اون ولتاژهای الکترونیکی بین اجزا حرکت می کنن و برای تولید صدای مورد نظر دستکاری میشن. بسیاری از این سینتی سایزرهای معروف آنالوگ امروزه هم مورد توجه و استفاده قرار می گیرن، چون هر کدام صدا و ویژگی های مختص به خودشون رو دارن. محبوبیت سینتی سایزرهای آنالوگ اونقدر زیاده که امروزه تعدادی از شرکت ها در حال ساخت مدل های جدید، از ساده تا بسیار پیچیده، هستن. به عنوان مثال Moog Sub Phatty، Dave Smith Instruments’ Mopho و Arturia MicroBrute از جمله این کمپانی ها هستن.
برای کمک به تولید صدا، پنل جلویی و رابط سراسری یک سینتی سایزر کنترل های اختصاصی برای مهم ترین پارامترهای ایجاد صدا دارن: دکمه ها و اسلایدرها رایج ترین این کنترل ها هستن، اگرچه سوئیچ ها، دکمه ها، نوارها، پدها و کنترل های دیگه هم ممکنه وجود داشته باشن. در اینجا چند کنترل متداول وجود داره:
✓ یک نوسان ساز شکل موج یا صدای اصلی رو تولید می کنه. نوع خاصی از نوسان ساز به اسم نوسان ساز فرکانس پایین (LFO) برای ایجاد ویبراتور (نوسانات پیچ)، انواع صدایwah-wah (نوسانات فیلتر) و ترمولو (نوسانات حجم) پارامتر دیگه ای رو تعدیل می کنه.
✓یک فیلتر با مسدود کردن یا برجسته کردن فرکانس های خاص، ویژگی تونال نوسانگر رو شکل میده.
✓ تقویت کننده یا آمپلی فایر سطح صدا رو تنظیم میکنه.
✓ یک ژنراتور پاکت، سطوح سیگنال رو در طول زمان تغییر میده. این فونکسیون معمولا برای فیلتر و آمپلی فایر اعمال میشه، اما می تونید از اون برای تغییر پیچ در طول زمان و سایر ویژگی ها هم استفاده کنید.
برای مثال های ارگ های Vox و Farfisa و همچنین یک سینتی سایزر Moog، آهنگ های 2 تا 4 رو بررسی کنید.
در اواسط دهه 1980 شاهد توسعه کیبورد و سینتی سایزر دیجیتال بودیم که تا امروز هم ادامه پیدا کرده. این محصولات در واقع کامپیوترهای اختصاصی هستن که نرم افزاری رو اجرا می کنن که برای انجام کار تخصصی “تولید صداهای موسیقایی” طراحی شده. البته بیشتر اونها از تراشه ها و مدارهای مرسوم استفاده می کنن و بازی های اکشن مورد علاقتون رو اجرا نمی کنن یا به اینترنت وصل نمیشن، اما بعضی از اونها می تونن برای تبدیل شدن به یک استودیوی موسیقی کامل، کامپیوتر رو تغییر بدن. یاماها DX7، استودیوی خانگی موسیقی Korg M1، کیبورد سمپلینگ شبیه ساز E-mu و Casio SK-1 چند تا از معروف ترین کیبوردهای دیجیتال یا سینتی سایزرها هستن. تمام کیبوردهایی که در بخش بعدی مورد بحث قرار می گیرن الکترونیکی و تا حد زیادی رایج ترین سازهایی هستن که امروزه پیدا می کنید. شکل 2-10 یک کیبورد الکترونیکی مدرن رو نشان میده.
مقداد علی بخشی هستم. موسیقی دان، برنامه نویس، متخصص هوش مصنوعی، علم داده، متخصص بلاکچین و توسعه دهنده ربات های هوشمند.
دانش آموخته مقطع ارشد و دکتری دانشکده فنی دانشگاه تهران هستم. با سابقه تدریس درس برنامه نویسی در دانشگاه (پردیس بین الملل کیش دانشگاه تهران)