آواز افشاری

گام افشاری در مقایسه با شور نسبت به دیگر متعلقات (ابوعطا، بیات ترک، دشتی) مستقل تر است. به طوری که اگر یکی از دو علت مختصر نداشت، آن را جزء شور محسوب نمی داشتیم زیرا گام آن به سه گاه نزدیک تر از شور است.
آواز افشاری از لحاظ حالت ملودی نیز شباهت هایی به ملودی سه گاه و نوا دارد. این آواز نیز مانند بیات ترک الزامی در فرود نهایی در شور ندارد. اما فرود اقشاری و بیات ترک به دستگاه مادر یعنی شور بدون اشکال است.

آثار ماندگار:
در گلستان از طبیعت، تو بودی آنکه در صبح زندگی رخ به من نمودی، از کفم رها جانم اختیار دل، صبح شد باز وای بر من و دل، مه برون آمد جلگه مهتابه، گشته خزان نوبهار من، در دل و جان خانه کردی، نه قدرت که با وی نشینم، دیدم صنمی سر و قدی روی چو ماهی، دوش دوش، نازکی مثل گل، نیر دیگه بسه بیا یه بار وفا کن، پا به پای تو می آم  هر جا بری، تو که محراب نگاهت قبله ی راز منه، برو دیگه سیام نکن، من همونم که نازنینت بودم، تو به پاکی مثل آبی، لب کارون، دنیا دنیا دل من شد اسیرت، بیا تا لیلی و مجنون شویم، حیف از آن نغمه هایی که برات سرودم، گذشت آنکه یه روزی.

نت های با اهمیت گام
تونیک و فرود نهایی افشاری یک نت پایین تر از شور یعنی درجه هفتم شور است. شاهد و مایه ی افشاری درجه چهارم شور (پنجم افشاری) و نت ایست درجه دوم شور (سوم افشاری) است. گام افشاری دارای نت متغیر نیز می باشد که درجه پنجم شور (ششم افشاری) است.
گستره گام: 7 نت

مایه های مرسوم الاجرا:  
راست کوک   Do, Re
چپ کوک       Sol,La

اسامی گوشه ها:
1- در آمد 2- تخت طاقدیس 3- مسیحی 4- چوپی (قاسم آبادی) 5- قره باغی 6- افشار 7- یتیمک 8- خجسته 9- صدری 10- مثنوی 11- نیشابورک 12- عراق 13- محیر 14- نهیب 15- زنگوله 16- حزین 17- قرآیی 18- سپهر 19- رهاوی.

 

منبع : مرکز موسیقی سدا