بررسی تطبیقی شیوه های کمانچه نوازی – مقدمه

مقدمه
وقتی به آثار برجای مانده از استادان قدیم کمانچه گوش می دهیم حتی اگر هیچ اطلاع فنی از موسیقی نداشته باشیم متوجه اختلاف با آنچه امروزه رواج دارد می شویم که از طریق مقایسه می توان موارد اختلاف را بررسی کرد .
تا چندی پیش که امکان دسترسی به آثار صوتی از نوازندگان قدیم کمانچه برای عموم میّسر نبود سند مستدّل و محکمی برای اطلاع از شیوه کمانچه نوازی استادان قدیم در دست نبود و فقط تا حدودی آنهم بصورت تغییر یافته و تحریف شده در اجرای نوازندگانی که اجرای استادان قدیم را دیده بودند و سازشان را شنیده بودند باقی مانده بود .
ولی امروزه خوشبختانه به اهتمام کلکسیونه های صفحات قدیمی و ناشران این قبیل آثار امکان دسترسی برای همگان میسر می باشد که جای تقدیر و تشکر دارد .
بطور کلی سه مورد را می توان بررسی و مقایسه نمود
کمانچة استادان قدیم که براساس موسیقی دستگاهی شکل می گرفته
ردیف ویلن صبا که بر اساس گامهای نوین وزیری و خالقی و تئوری غربی و تکنیک های ساز ویلن شکل گرفته
کمانچه نوازی جدید که بعد از تاثیر ویلن شروع می شود .

موارد اختلاف مکتب قدیم و جدید
بطور کلی موارد ذیل را می توان در گذشته و حال بررسی و مقایسه نمود
صوت ساز ( سونوریته – صدا دهی – جنس صدا )
کوک ( کوک کلی و چگونگی استفاده از پرده ها – پرده بندی )
تکنیک هایی که برای اجرای جملات موسیقی استفاده می شود ( شیوه اجرا )
مختصات فیزیکی ( اندازه ساز – شکل پایه ، سیم گیر – پوست – خرک )
طرز نشستن و حالت اجرا

که به ترتیب مورد بررسی قرار می گیرد

 

منبع :     موسسه فرهنگی هنری آوای مهربانی