هر برنامه ای می بایستی یک نقطه شروع داشته باشد. وقتی برنامه ای را تحت سیستم عامل داس اجرا می کنید، این سیستم عامل منابع لازم برای آن را هدایت می کند. مانند هدایت و راه انداختن یک کشتی است. DOS درست مانند یک هدایت کننده اسکله، به سرعت ریزپردازنده را برای برنامه پرتاب می کند. در آن نقطه مشخص شروع، میکروپردازنده سکان کشتی (برنامه) را به عهده می گیرد.
در تمامی زبان های C، نقطه شروع تابع main() است. هر برنامه یکی دارد. حتی bye.c ! تابع main() موتوری است که باعث کار برنامه می شود و باعث نمایش پیغام روی صفحه نمایش می گردد.
باقی برنامه های C وظایفشان را در درون تابع main() انجام می دهند.
- تابع main() نام داده شده به اولین تابع در هر برنامه C است. برنامه های C می توانند تابع های دیگری نیز داشته باشند ولی main() اولین آنهاست.
- یک قرارداد کدنویسی مشترک برای نام گذاری توابع است که زبان C هم آنرا دنبال می کند که نام تابع با پرانتز بیاید. معنی خاصی نمی دهد و هرکسی آنرا انجام می دهد. درست مانند main()
- در C++ بورلند ممکن است پیغام خطای “in function main” را دیده باشید. این پیغام به تابع main ارجاع می دهد. void main() که دستورات نوشته شده در کد شما را دارا می باشد.
- یک تابع در واقع یک ماشین است. یک سری دستورالعمل دارد که کار خاصی را انجام می دهند. برنامه های C ممکن است توابع زیادی داشته باشند ولی تابع main نخستین تابع در هر برنامه C است و الزامی هم هست.
حالا به کد زیر bye.c دقت کنید :
|
1 2 3 4 5 6 |
#include <stdio.h> void main() { printf("Khodahafez Donyaye Zaleme Ghabl Az C! \n"); } |
شکل 1 : bye.c و اجزاء و قسمت های آن
قسمت هایی جالب از این برنامه C را توضیح خواهیم داد :
1 – #include : به عنوان دستور پیش پردازنده شناخته می شود. اصطلاح فنی آن ممکن است چندان هم درست نباشد ولی احتیاجی هم برای بخاطر سپاری آن نیست.
کاری که می کند این است که به کامپایلر می گوید برنامه یا فایل دیگری را در کنار سورس کد شما، داخل کند که بصورت کلی از خطاهای زیاد کوچک و رنجش آور جلوگیری می کند.
2 – <stdio.h> : یک نام فایل احاطه شده در دو براکت است. (زبان C از هر نوع براکتی در نوشتن استفاده می کند.) عبارت کامل #include <stdio.h> به کامپایلر می گوید که از فایل STDIO.H که حاوی دستورات لازم ورودی و خروجی استاندارد ملزوم برای اکثر برنامه های C است، استفاده کند.
3 – void main : نام تابع main را مشخص می کند. void نوع تابع یا چه کاری تابع انجام می دهد را مشخص می کند. در این مورد، چیزی درست نمی کند.
4 – دو پرانتز خالی در ادامه اسم تابع آمده است. بعضی اوقات ممکن است آیتم هایی در این پرانتزها نیز باشند.
5 – براکت های {} تابع را شروع و تمام می کنند. بخش های درون تابع در درون این دو براکت قرار می گیرند. هر چیزی بین { و } باشد بخشی از تابع main() است.
6 – printf یک دستور زبان C است. دستورات به کامپیوتر می گویند که چه باید انجام بدهد.
7 – printf هم از پرانتز استفاده می کند. در این نمونه پرانتز، متن را احاطه کرده است. منظور از متن، رشته است. هر چیزی بین کوتیشن بخشی از رشته متنی printf است.
8 – قسمت جالب متن \n است. این کاراکتر تلفیقی از بک اسلش و n کار فشردن کلید Enter را انجام می دهد. در حقیقت وقتی آنرا در پایان رشته متنی می گذاریم یعنی اینکه به “خط جدید” برو.
9 – در نهایت خط printf با سمی کالن تمام می شود. سمی کالن چیزی است که کامپایلر C با آن می فهمد که کی یک عبارت تمام شده و کی دیگری شروع می شود. حتی اگر printf تنها دستور در برنامه باشد، همچنان استفاده از سمی کالن الزامی است.
- متن در برنامه به عنوان “رشته” ارجاع داده می شود. برای مثال “سلام” یک رشته متن است. رشته با دو کوتیشن احاطه می شود.
- زبان C از کلیدواژه هایی که در دستورات نمایان می شود، ساخته شده است. دستورات نیز با سمی کالن پایان می پذیرند. درست مانند زبان انسانی که در انتهای جملات، نقطه می گذاریم.
دن گوکین، دامیز
مقداد علی بخشی هستم. موسیقی دان، برنامه نویس، متخصص هوش مصنوعی، علم داده، متخصص بلاکچین و توسعه دهنده ربات های هوشمند.
دانش آموخته مقطع ارشد و دکتری دانشکده فنی دانشگاه تهران هستم. با سابقه تدریس درس برنامه نویسی در دانشگاه (پردیس بین الملل کیش دانشگاه تهران)