قبل از اینکه به GUI های Java برویم، چیزهایی هست که بایستی بدانید. جاوا با سه مجموعه از کلاس ها برای خلق اپلیکیشن های GUI می آید:
مجموعه (AWT) یا جعبه ابزار پنجره انتزاعی: مجموعه اصلی این کلاس ها، به نگارش JDK 1.0 بر می گردد.
کلاس های در این مجموعه به پکیج هایی تعلق دارند که با java.awt شروع می شوند. اجزاء در این مجموعه ها نام هایی مانند Button و TextField و Frame و غیره دارند.
هر مولفه در یک برنامه AWT یک جفت یا peer دارد. یک کامپوننت همراه که به سیستم عامل خود رایانه تعلق دارد. برای مثال وقتی یک Button از AWT می سازید، یک سیستم عامل کامپیوتر Mac نوع دکمه مخصوص خودش را که قرار است بر روی صفحه کاربر نمایش داده شود را می سازد. وقتی که برنامه یکسان روی یک کامپیوتر ویندوزی نمایش داده شود، کامپیوتر ویندوز نوع متفاوتی از دکمه را (یک دکمه ویندوزی) را برای نمایش روی صفحه نمایش کاربر خلق می کند. کد جاوا در AWT با دکمه ویندوز یا مک تعامل می کند و عملیات افزون اعمال می کند جایی که نیازمند عملکردهای اضافه است.
AWT فقط انواع اجزاء خود را که در تمامی سیستم عامل های در میانه دهه 90 مشترک بود را بکار می گیرد، در نتیجه با استفاده از AWT می توانید یک دکمه به برنامه خود اضافه کنید ولی نمی توانید به راحتی یک جدول یا یک درخت را ایجاد کنید.
مجموعه Java Swing : یک مجموعه از کلاس ها که ساخته شده اند که تعدادی از مشکلات و سختی های که با استفاده از AWT ایجاد شده اند را درست کند. Swing در J2SE 1.2 اولین بار مطرح شد.
کلاس های در این مجموعه به پکیج هایی تعلق دارند که نام آن ها با javax.swing شروع می شود. اجزاء در این مجموعه نام هایی مانند JButton و JTextFeild و JFrame و غیره دارند.
برخلاف مولفه AWT قدیمی، یک مولفه Swing همتا یا peer ندارد. وقتی که یک JButton در برنامه Java خود خلق می کنید، سیستم عامل کامپیوتر یک دکمه متعلق به خودش را خلق نمی کند. در عوض JButton که می بینید یک شی جاوا خالص است. بخش رندر کد بصری جاوا این شی روی یک پنجره را رسم می کند. این هم خبر خوبی هست و هم خبری بد. خبر خوب این است که یک برنامه Swing روی هر سیستم عامل شکلی مشابه دارد. در یک برنامه Swing می توانید مولفه های جدول و مولفه های درخت را خلق کنید برای اینکه جاوا به سادگی آنها را در پنجره کامپیوتر می کشد. خبر بد این است که مولفه های Swing زیبا و جذاب نیستند. یک JButton خیلی ابتدایی و خام در مقایسه با یک دکمه Mac و یا یک دکمه Windows به نظر می رسد.
کلاس های Swing جاوا جایگزین خیلی از کلاس های قدیمی تر AWT شده اند (ولی البته نه تمام آنها). برای استفاده از کلاس های Swing می بایستی برخی از کلاس های قدیمی AWT را فراخوانی کنید.
مجموعه JavaFX : جدیدترین مجموعه از کلاس های GUI در جاوا استاندارد اوراکل (Oracle). JavaFX با نسخه های جدیدتر جاوا 7 و تمامی نسخه های بعد از آن می آید.
کلاس های در این مجموهخ به پکیج هایی تعلق دارند که نامشان با javafx شروع می شوند.
JavaFX بیش از 60 نوع از اجزاء را پشتیبانی می کند. (برای مثال شما یک مولفه Button برای دکمه می خواهید. ولی همچنین یک مولفه آکاردئون (Accordion) می خواهید؟ JavaFX یکی دارد). به علاوه، JavaFX عملیات مولتی تاچ را پشتیبانی می کند و از قابلیت های گرافیکی ویژه هر پردازنده استفاده می کند.
مقداد علی بخشی هستم. موسیقی دان، برنامه نویس، متخصص هوش مصنوعی، علم داده، متخصص بلاکچین و توسعه دهنده ربات های هوشمند.
دانش آموخته مقطع ارشد و دکتری دانشکده فنی دانشگاه تهران هستم. با سابقه تدریس درس برنامه نویسی در دانشگاه (پردیس بین الملل کیش دانشگاه تهران)