دومضراب و دومضراب چپ
تکنیک دومضراب تقریبا در آثار تمامی سنتور نوازان قدیم و معاصر مشاهده می شود و تقریبا جزء اولین و اصلی ترین تکنیک های رایج مضرابی در آثار سنتور نوازان است.
دومضراب به صورت چهار نت متوالی و با مضراب (راست – راست – چپ – چپ ) است و به
می شود.
چون دومضراب از مضراب های اصلی و اولیه در سنتور نوازی است به همین دلیل در کتابهای مقدماتی هم توجه خاصی به این تکنیک مضرابی شده است.
به این تصویر توجه کنید (کتاب دستور سنتور (فرامرزپایور) درس ۲۹ قطعه ای در افشاری)
کتاب دستور سنتور (فرامرز پایور) درس ۳۱ جُغتایی در دستگاه سه گاه
کتاب خودآموز سنتور (حسین صبا) تمرین شماره ۲۱ ضربی شهناز
دومضراب هم به صورت قطعه مستقل و هم به عنوان تکنیک مضرابی، در میان قطعات ضربی و آوازی اجرا می شود. به نمونه ای از دومضراب در قطعۀ دومضراب شهناز اثر حبیب سماعی توجه کنید که از دومضراب به عنوان قطعه ای مستقل استفاده شده است.
به اجرای قسمتی از
اثر حبیب سماعی توجه کنید.
به نت و اجرای قسمتی از قطعۀ
دومضراب اصفهان (نهیب)
ساخته پرویز مشکاتیان توجه کنید.
به نت و اجرای قسمتی از قطعۀ
دومضراب جُغتایی
در سه گاه تنظیم فرامرز پایور توجه کنید.
مثال هایی که تا به حال دیده و شنیدید همگی قطعات مستقل و کاملی بودند که با استفاده از تکنیک دومضراب ساخته شده اند. حال به مثال هایی توجه کنید که در قسمتهایی از آن ها از دومضراب استفاده شده است.
به قسمتی از نت و اجرای قطعۀ
ترانه
ساختۀ فرامرز پایور در دستگاه ماهور توجه کنید.
به قسمتی از نت و اجرای قطعۀ پیش درآمد سه گاه
ساختۀ فرامرز پایور توجه کنید.
به قسمتی از نت و اجرای قطعۀ
ضربی حسینی
ساختۀ فرامرز پایور از کتاب هشت آهنگ توجه کنید.
به قسمتی از نت اجرای قطعه ای در ماهور ر
ساختۀ اردوان کامکار در نوار «دریا» توجه کنید.
در مقالات بعدی به ادامه این بحث خواهیم پرداخت.
منبع : گفتگوی هارمونیک
مقداد علی بخشی هستم. موسیقی دان، برنامه نویس، متخصص هوش مصنوعی، علم داده، متخصص بلاکچین و توسعه دهنده ربات های هوشمند.
دانش آموخته مقطع ارشد و دکتری دانشکده فنی دانشگاه تهران هستم. با سابقه تدریس درس برنامه نویسی در دانشگاه (پردیس بین الملل کیش دانشگاه تهران)