نتها به زبان لاتین عبارتند از : دو C – ر D – می E – فا F – سل G – لا A – سی B برای کوک سنتور با تیونر به چند علامت نیاز دارید:
بکار : محل اصلی نُت
بِمُل: نیم پرده (۲/۱) پائین تر از جای اصلی
کُرُن: ربع (۴/۱) پرده پائین تر از جای اصلی
دیِز: نیم پرده بالاتر از جای اصلی نت
با عرض پوزش شکل این علامات را نتوانستم بنویسم و کنار آنها بگذارم خواهشمندم برای دیدن و آشنا شدن با شکل این علامات به کتاب “دستور سنتور، استاد فرامرز پایور ” مراجعه کنید. ذکر کاربرد این علامات جهت آگاهی از کارکرد آنها بوده اما شما برای کوک احتیاجی به دانستن آنها ندارید بلکه کاملاً مطابقِ روش زیر عمل نمائید.
تنظیم تیونر
۱-میزانِ هرتز (Hz) تیونر ها قابل تنظیم هستند معمولاً در محدوده ی ۴۳۵ تا ۴۴۵٫ پیشنهاد می کنم تیونر را بر روی ۴۳۵ هرتز تنظیم کنید به این دلیل که شما در ابتدای کار و تجربه کردن کوک سنتور هستید و نبود مهارت لازم می تواند منجر به پاره شدن سیمهای سنتور بشود ولی با تنظیم بر روی ۴۳۵ این احتمال کاسته می شود و درصدی از خطای شما را پوشش می دهد.(استاندارد ۴۴۰ می باشد)
۲-بعضی از تیونر ها حق انتخاب علامت بمل یا دیز را به شما می دهند، شما روی علامت بمل تنظیم کنید. اگر تیونر شما چنین انتخابی نداشت لازم به تنظیم آن نیستید.
۳-برخی از تیونرها نت پایه ی آنها قابل تغییر است، شما بر روی نت دو (C) تنظیم کنید.(این علامت در مرکز تیونر واقع است)
تیونر
توضیح اینکه اگر تیونر شما از نوعی است که دارای علامت کرن می باشد بهتر است از آن برای کوک ربع پرده ها استفاده نکنید چرا که این علامت به شما ربع پرده ی گامهای عربی را می دهد نه فاصله ی ربع پرده ی ایرانی. برای کوکِ ربع پرده ها با توجه به راهنمایی و فرمولی که در ادامه مطلب آمده احتیاجی ندارید که حتماً از تیونری استفاده کنید که دارای ربع پرده یعنی علامت کرن باشد بلکه با تیونر های معمولی که فقط دارای این دو علامت (دیز و بمل) هستند نیز قادر به کوک خواهید بود.
کوک دستگاه شور:
سیمهای زرد: از خرک اول تا نهم:
می کرن – فا بکار – سل بکار – لا کرن – سی بمل – دو بکار – ر کرن – می بمل – فا بکار.
سیمهای سفید: از خرک اول تا نهم:
می کرن – فا بکار – سل بکار – لا کرن – سی بمل – دو بکار – ر بکار – می بمل – فا بکار.
سیمهای سفید پشت خرک: از خرک اول تا نهم:
می کرن – فا بکار – سل بکار – لا بمل – سی بمل – دو بکار – ر بکار – می بمل – فا بکار.
این توضیحات مقدماتی هستند که شما جهت کوک به آنها نیازمندید و به نظر من لازم نیست این موارد را حفظ کنید بلکه می توانید در صورت نیاز به آنها مراجعه کنید. طریقه ی انجام کوک به صورت عملی در مقاله بعدی شرح داده خواهد شد.
منبع : گفتگوی هارمونیک
مقداد علی بخشی هستم. موسیقی دان، برنامه نویس، متخصص هوش مصنوعی، علم داده، متخصص بلاکچین و توسعه دهنده ربات های هوشمند.
دانش آموخته مقطع ارشد و دکتری دانشکده فنی دانشگاه تهران هستم. با سابقه تدریس درس برنامه نویسی در دانشگاه (پردیس بین الملل کیش دانشگاه تهران)