توصیه های پزشکی – موسیقایی برای گیتاریستها

زخمهای دست گیتاریستها اغلب به دلیل گیتار زدن مداوم و عدم استراحت بین تمرینها است. اگر چه درد بیشتر در ناحیه دست آنها احساس می‌شود، اما معمولاً دلیل دردها را باید در ذهن جست‌وجو کرد. همان گونه که ترکیب صحیح صدا و سکوت منجر به موسیقی گوش‌نواز است، ترکیب صحیح استراحت و تمرین لازمه سلامت نوازنده است.

در این مقاله سعی شده برای کمک به نوازندگان از تجربه گیتاریستهای حرفه‌ای و توصیه پزشکان متخصص استفاده شود تا به راهکارهایی در این زمینه دست یافت.

توصیه‌های پزشکان
به گفته دکتر رسنتال۱ آسیب ناشی از فشارهای دائمی۲ (RSI) معمول‌ترین تشخیص پزشکی است که او به عنوان متخصص جراحات خارجی و توان‌بخشی در مرکز درمانی هنرمندان نیویورک با آن مواجه است. بیماران او معمولاً از التهاب توأم با درد یا درد در دستها و گردن شکایت دارند. او می‌گوید: «این مشکلات چند دلیل دارد. آنها برای ساعتهای متمادی بدون وقفه‌ ساز می‌نوازند.

حالت بدن آنها نیز چه هنگام نواختن ساز و چه در حالت معمولی صحیح نیست. به علاوه فشارهای روانی دارند که بر بدن بسیار تأثیرگذار است. من بیمارانی داشتم که ساعتها قبل از اجرای رسمی‌ تمرین کرده‌اند بدون آنکه استراحت کنند.» دکتر رسنتال انجام نرمشهای کششی قبل از نواختن ساز و استراحت بعد از بیست تا سی دقیقه تمرین ممتد را توصیه می‌کند.

در زمان استراحت نیز نرمشهای کششی دست مثمر ثمر است. او همچنین مصرف دارو را، برای این عوارض، درمانی زودگذر می‌داند. رژیم غذایی مناسب، حالت صحیح نشستن در هنگام نواختن ساز و انتخاب ساز مرغوب راهکارهای دیگری است که پزشکان بدان معتقدند.

توصیه‌های حرفه‌ای
مشکل زمانی آشکار می‌شود که بخواهیم به این توصیه‌ها جامه عمل بپوشانیم. برای مثال هنرجوی حرفه‌ای به روزی چهار ساعت تمرین قبل از شروع کلاس نیاز دارد.

گیتاریستهای حرفه‌ای نیز که چند روز بیشتر به زمان اجرای برنامه ندارند در موقعیت تمرینهای فشرده قرار دارند. در این شرایط نوازنده باید بداند که چگونه تمرینات فشرده و پر اضطراب را به تمرینی خوشایند و سازنده تبدیل کند. در واقع باید بداند که چه زمانی وقت استراحت است.

اولین قانون این است «تا زمانی که درد از بین نرفته است تمرین را آغاز نکنید.» اسکات تننت۳ یکی از گیتاریستهای معروف کلاسیک می‌گوید: «تا زمانی که احساس نکنم دردهای دستم کاملاً قطع شده دوباره شروع به گیتار زدن نمی‌کنم. به همین دلیل است که دردهای دستم هیچ‌وقت به خطر جدی برایم تبدیل نشده است. حتی اگر دردی احساس نکنم پس از یک ساعت و اندی تمرین به همان اندازه استراحت می‌کنم.

اگر در تمریناتم با مشکلی مواجه شدم که در آن لحظه قادر به حل آن نباشم، تمرین را قطع می‌کنم و تا هنگامی که تمرکز فکری به دست نیاورم به تمرین ادامه نمی‌دهم. زمانی که گیتار همراهم نیست یا در حال استراحت هستم در فکر خود تمرین می‌کنم. گاهی اوقات روزها می‌گذرد و من تمرین نمی‌کنم. همیشه سعی می‌کنم میان روزهایی که سخت تمرین می‌کنم و روزهایی که اصلاً تمرین نمی‌کنم به تعادل برسم. اوقات تمرین طولانی مدت بدون تمرکز مفید نیست. تمرین کوتاه مدت، با تمرکز، بهتر از تمرین بلند مدت، بدون تمرکز، است.»

سیم گیتار
در سال ۱۹۸۷، برایان گُر۴ در حال ارائه رپرتوار حرفه‌ای خود بود، اما تمرین زیاد و ترجمه تعدادی کتاب از زبان آلمانی به انگلیسی منجر به درد تاندون دستهای او شد که سه سال به طول انجامید. هر روز بیماری او وخیم‌تر می‌شد تا جایی که حتی نمی‌توانست در را باز کند. پزشکان به او توصیه کردند که مچ دستش را عمل کند، اما او قبول نکرد.

برایان ماساژ درمانی، کلاس یوگا، طب سوزنی و روان درمانی را جایگزین عمل کرد و نوع نشستن خود را نیز تغییر داد. پس از سه ماه دردهای او از بین رفت و دوباره به سراغ ساز محبوب خود گیتار رفت. پس از مدتی درد مجدداً به سراغ او آمد و شش ماه او را آزار داد. برایان می‌گوید به دلیل اینکه یوگا کار می‌کرد این بار توانست با درد به راحتی کنار بیاید. او سیمهای گیتار را نیز شل‌تر کرد که آسیب کمتری به دستهای او وارد شود.

برایان متوجه شد هنگامی کارهایش موفق‌تر است که گیتارش سیم نرم‌تری دارد. او ترکیبی از سیمهایی را با سختی متوسط و پایین انتخاب کرد زیرا معتقد بود سیم بسیار نرم کیفیت صدا را پایین می‌آورد. برایان می‌گوید: «من برای خودم برنامه روزانه تنظیم کردم؛ قبل از شروع تمرین یوگا و پس از آن بیست دقیقه تمرینات قدرتی دست انجام می‌دادم. با تمرکز حواس گیتار می‌نواختم و هنگامی که امکان داشت از سه سیم به جای پنج سیم استفاده می‌کردم.»

Focal Dystonia
یکی دیگر از گیتاریستها نیز دچار عارضه عجیبی به نام فوکال دایستونیا شد. دانشمندان هنوز نتوانسته‌اند دلیلی برای این عارضه بیابند. چند انگشت بیمار به یک باره از کار می‌افتد بدون اینکه دردی داشته باشد. او به مراکز درمانی مختلفی مراجعه کرد؛ زیرا این امر باعث می‌شد که نه تنها چند قرارداد مهم را از دست بدهد بلکه به شهرت او نیز لطمه وارد شود.

او تحت درمانهای مختلفی قرار گرفت ولی بهبود نیافت.
چند سال بعد او دوباره شروع به نواختن ساز کرد، اما این بار فقط از انگشت شست و سبابه دست راست خود استفاده می‌کرد. این وضعیت ادامه داشت تا اینکه او چیزهایی در خصوص چگونگی کار گروهی عضلات شنید. تا آن زمان فکر می‌کرد که فقط عضلات پایین ساعد دست در نوازندگی نقش ایفا می‌کنند؛ اما او متوجه شد که عضلات دیگر دست نیز در این امر دخالت دارند.

هنگام تمرین او در خیال خود تصور می‌کرد که عضلاتش از نوک انگشتان تا نقطه‌ای در پشت شانه‌های خود جایی که دستها به بدن متصل می‌شوند در حال حرکت است. بعد از گذشت یک سال انگشت وسط او کاملاً شروع به حرکت کرد و سال دیگر انگشت دوم او. پس از سه سال تمام انگشتان او به حالت طبیعی باز گشتند. در این مدت او همچنین با پزشکی مشورت کرد که به او توصیه کرد شنا کند. او می‌گوید: «گرچه شنا به بهبودی بیماری‌ام کمکی نکرد، اما باعث شد احساس سلامتی بیشتری بکنم؛ به علاوه بدانم که چگونه بدن کار می‌کند و چگونه می‌توان به تن آرامی دست یافت.»

نسخه نهایی

با توجه به توصیه پزشکان و تجربه نوازندگان حرفه‌ای، نکات زیر برای جلوگیری از جراحات دست در هنگام نوازندگی توصیه می‌شود:

۱٫ تمرین و نرمش
۲٫ نوشیدن زیاد مایعات
۳٫ خواب کافی
۴٫ داشتن بدنی انعطاف‌پذیر
۵٫ پرهیز از دخانیات و مشروبات الکلی
۶٫ مدیتیشن و تمرینات تنفسی
۷٫ مطالعه کتابهای معتبر گیتار زدن صحیح برای هنرجویان
۸٫ نرمش و گرم کردن دست قبل از شروع تمرین
۹٫ پوشیدن دستکشهای مخصوص طبی برای کسانی که جریان خون در دستشان به خوبی انجام نمی‌شود.
۱۰٫ قرار دادن دست به مدت یک دقیقه در آب سرد و سپس یک دقیقه در آب گرم (آب بسیار سرد و بسیار گرم مضر هستند.)
۱۱٫ ماساژ دست با کرم یا لوسیون از نوک انگشتان تا آرنج
۱۲٫ کشیدن دست و انگشتان و خم کردن کف دست
۱۳٫ یوگا
۱۴٫ فعالیت هم‌زمان با نوازندگی مانند تدریس، تنظیم آهنگ و آهنگسازی
۱۵٫ طب سوزنی

گاهی اوقات تعویض ساز یا قسمتی از آن و یا سیمها می‌تواند دلیلی بر این پدیده باشد. در عین حال مهم‌ترین چیزی که پزشکان توصیه می‌کنند این نکته است: «برده ‌ساز خود نباشید.»
منبع:ماهنامه موسیقی مقام

 

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *