مدها

به ندرت به مسئله ای بر می خوریم که بیشتر از مدها باعث سردرگمی ما شود. مدها چه هستند؟ چگونه به کار می روند؟ این اسمهای عجیب و غریب که حتی درست تلفظ کردن شان هم مشکل است چه هستند؟ چه چیز در آنها هست که گیتاریستهای پیشرفته به طور غریزی احساس می کنند که تسلط بر این میدان مین یکی از کلیدهای درک و فهم دسته گیتار (Fingerboard) و مسائل مربوط به تنالیته و ساخت گام است؟ و البته تا حد زیادی نیز حق با آنها ست! تا اینجای موضوع، بسیاری از نوازندگان تلاش زیادی جهت فراگیری مدها می کنند، اما در اغلب مواقع قدمهای ضروری آخر جهت درک چگونگی کاربردِ درستِ آنها ناپیموده می ماند.

در این مقاله سعی خواهیم کرد این موضوع را بررسی و روشن کنیم و جهت درک بهتر موضوع استفاده از لغات تخصصی را به حداقل برسانیم. با این حال، استفاده از برخی اصطلاحات اجتناب ناپذیر است. پس یک فنجان قهوه غلیظ برای خودتان بریزید و بعد دستهایتان را به سمت آسمان بالا ببرید و ابن ورد را زمزمه کنید: “منگیتاریسیس فهمیسیسیس همهچیسیس.” به یاد داشته باشید که اگر درمرتبه اول تمام نکات را متوجه نشدید، به موازات اینکه نوازندگی تان پیشرفت می کند مفهموم آنها را نیز در خواهید یافت و نکات ضعف خود را خواهید پوشاند.

مدها چه هستند؟

مدها در واقع نام دیگر گامها می باشند. اما تفسیری جالب دارند. آنها گامهایی هستند که با مبداء قرار دادن یک گام مادر و جابجائی نقطه آغازش تشکیل می شوند. بنابراین، بیایید کار را با دو ماژور آغاز کنیم (دو، ر، می، فا، سل، لا، سی، دو). تا زمانی که نت دو به عنوان نقطع شروع یا نت پایه در نظر گرفته شود، آن نتها به عنوان دو ماژور شناخته می شوند. اما همین نتها را از ر تا ر بعدی بنوازید، در نتیجه ر نت پایه قرار می گیرد و ناگهان آن نتها به ر دورین (D Dorian) تبدیل می شوند (شکل ۱).

در این حالت می گوییم ر دورین مدِ دوم دو ماژور است. به خاطر داشته باشید ر دورین نتهای مشابه دو ماژور را در خود دارد جز اینکه تنها نقطه آغاز در آن متفاوت است. در قدم بعد از نت سوم یعنی می شروع کنید و در این صورت مد سوم دو ماژور یعنی می فریجین (E Phrygian) را خواهید داشت. اگر کار را به همین ترتیب ادامه دهیم، هر یک از هفت نت دو ماژور می تواند در جای خود نت پایه در نظر گرفته شود که در این صورت، از آن گام ماژور هفت مد مختلف به وجود می آید که به ترتیب عبارتند از: یونین (Ionian)، دورین (Dorian)، فریجین (Phrygian)، لیدین (Lydian)، میکسولیدین (Mixolydian)، ائولین (Aeolian) و لوکرین (Locrian).
اصلا ً نمی فهمم!
نگذارید این اسمهای عجیب و غریب شما را بترسانند. فقط با کمی تمرین، آنها را مانند کف دست تان خواهید شناخت. اگر این پرسش ذهنتان را به خود مشغول کرده که چرا نام آنها بدین گونه است باید گفته شود که نام آنها از مناطق جغرافیایی در یونان باستان گرفته شده (یونیا، لیدیا و غیره). هر کدام آز آن مناطق مد خاصی را ترجیح می دادند و گرایشی ویژه به استفاده از آن مد در سبک موسیقی خود داشتند. اگرچه امروزه آنان را به طور کاملا ً متفاوت استفاده می کنیم اما رویه نامگذاری آنها تغییری نکرده است.

 

منبع : خانه گیتار ایران

 

 

 

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *